Tại Sao Có Sự Dữ, Sự Đau Khổ Trong Trần Gian Này?
Hỏi: Xin Cha giải thích tại sao Chúa lại để sự dữ, sự đau khổ hoành hành trong trần gian này?
Trả lời: Sự dữ (evil) là một thực tế hiển nhiên trong cuộc sống con người trên trần thế này. Ở khắp mọi nơi và mọi thời đại, con người luôn gặp phải những tai ương như bệnh tật, nghèo đói, bất công, oán thù, nghen nghét, đau khổ tinh thần và thể xác, chiến tranh, thiên tai, và nhất là chết chóc, đau thương... Người bất lương gian ác, làm những việc vô đạo như bóc lột, lường đảo, mở sòng bài, nhà điếm, buôn bán phụ nữ, sản xuất phim ảnh dâm ô, bạo động, giết người... lại phát đạt, giầu sang, khoẻ mạnh, trong khi quá nhiều người lương thiện, đạo đức, bác ái lại nghèo khó, bệnh nan y và nhiều khi gặp những tai họa bất ngờ!
Đứng trước thực tế này, nhiều người đã tự hỏi: có Thiên Chúa cực tốt cực lành hay không, và nếu có, thì tại sao Ngài lại để cho những sự dữ đó xẩy ra và làm khổ cho người ngay lành như vậy?
Để trả lời cho vấn nạn này, trước hết, là người tín hữu Chúa Kitô, chúng ta phải tin chắc chắn có Thiên Chúa là tình thương, công bằng và vô cùng tốt lành.
Tuy nhiên, tại sao có sự dữ, có đau khổ trong trần gian này thì không ai có thể hiểu thấu lý do được. Ông Gióp, một người công chính đã phải chịu biết bao bất hạnh đau khổ và không hiểu được nguyên do như ông đã thưa với Thiên Chúa:
“Con biết rằng việc gì Ngài cũng làm được
Không có gì Ngài định trước mà không thành tựu
Ai là kẻ dám dùng những lời thiếu khôn ngoan hiểu biết
để làm cho kế hoặch của Ta
không còn được rõ ràng minh bạch?
phải con đã nói dù chẳng hiểu biết gì
về những điều kỳ diệu vượt quá sức con.” (Jb 42: 2-3)
Thánh Augustinô (354-430) cũng đã thú nhận như sau:
“Tôi cố tìm xem do đâu mà có sự ác và tôi đã không thấy được câu giải đáp” (x Confessions 7:7,11).
Thánh Phaolô cũng phải nhìn nhận sự dữ là một bí nhiệm không ai hiểu được: “Thật vậy mầu nhiệm của sự gian ác đang hoành hành” (2 Tx 2,7).
Dầu vậy, dù sự dữ là một bí nhiệm (mystery), nhưng qua đức tin và nhờ giáo lý và Kinh Thánh chỉ dẫn, chúng ta có thể tạm hiểu lý do vì sao có sự dữ, sự đau khổ trên trần thế này như sau:
Trước tiên, sự dữ là hậu qủa của tội lỗi, của việc con người tự do chọn lựa đi đường sai trái như Thánh Phaolô đã viết: “Chẳng có ai có lương tri, chẳng có ai kiếm tìm Thiên Chúa. Người người đã lià xa chính lộ chỉ biết theo nhau làm chuyện suy đồi; chẳng có một ai làm điều thiện, dẫu một người cũng không” (Rm 3:11-12).
Giáo lý của Giáo Hội cũng dạy rằng: “Sự thật thì họ (các thiên thần và loài người) đã phạm tội, do đó mà sự dữ về luân lý đã đi vào thế gian, tai hại không thể lường được so với sự ác thể lý. Thiên Chúa không hề là nguyên nhân trực tiếp hay gián tiếp của sự dữ này. Tuy nhiên Ngài cho phép xảy ra vì tôn trọng tự do của các tạo vật Ngài đã dựng nên, và một cách bí nhiệm, Ngài biết lấy điều thiện ra từ sự ác.” (x SGLGHCG, câu 311)
Nói rõ hơn, vì con người đã xử dụng lý trí và ý chí tự do (intelligence and free will) của mình để làm điều sai trái. Nên sự dữ, sự đau khổ phải là hậu quả tất nhiên của ý muốn tự do mà con người đã và đang sử dụng để làm những điều gian ác, nghịch với Chương trình và Ý muốn của Thiên Chúa, Đấng mong muốn cho con người được sung sướng hạnh phúc. Thiên Chúa biết sự dữ làm khổ mọi người trên trần gian này, nhưng Ngài đã không can thiệp để ngăn cản vì trước hết, Ngài phải tôn trọng ý muốn tự do mà Ngài đã ban cho khi tạo dựng con người khác biệt với mọi tạo vật khác. Chính vì con người có lý trí để hiểu biết và có tự do để lựa chọn nên quá nhiều người đã chọn lựa những cách sống đưa lại những hậu quả khốc hại cho mình và cho người khác.
Cụ thể, có những người muốn tự do lái xe theo ý riêng của mình, bất chấp luật lệ lưu thông, nên đã gây ra biết bao tai họa cho chính họ và cho bao nhiêu người vô tội khác hàng ngày trên các đường phố, xa lộ. Tự do kết hôn, ly dị và phá thai đã đưa đến hậu quả phá vỡ hạnh phúc gia đình, chấn thương tâm lý cho người mẹ và gây đau khổ cho vợ chồng và con cái. Tự do hút thuốc, xử dụng ma tuý và rượu mạnh đưa đến ung thư và bao bệnh tật liên hệ khác. Tự do cờ bạc đỏ đen đưa đến phá sản, tội lỗi và đau khổ cho biết bao cá nhân và gia đình. Tham vọng chính trị và quyền lực đưa đến oán thù, chia rẽ và chiến tranh sát hại bao triệu con người từ xưa đến nay...
Như thế, đau khổ và mọi sự dữ là hậu qủa của những chọn lựa sai lầm của con người gây ra cho chính mình và cho người khác là nạn nhân trong đó có những người lành, vô tội.
Một điều chắc nhiều người đã thắc mắc là tại sao Chúa không loại trừ ngay những kẻ làm điều gian ác, gây đau khổ cho người khác?
Lý do một phần cũng vì Chúa muốn tôn trọng tự do của con người, của kẻ làm điều gian ác, và mặt khác, Chúa cũng muốn cho những kẻ đó ăn năn từ bỏ tội lỗi để được tha thứ (x Mt 13: 36-43: Dụ ngôn cỏ lùng).
Mặt khác, chúng ta cũng không thể cắt nghĩa hợp lý được về những đau khổ và sự dữ khác dường như không do ai tự do lựa chọn gây ra mà mọi người vẫn phải gánh chịu như thiên tai lụt lội, động đất, sóng thần (Tsunami) mất mùa, bệnh tật và đói khát, chưa kể những khuyết tật bẩm sinh nơi nhiều trẻ em và bệnh nan y của người già. Phụ nữ sinh con thì nhiều người bị ung thư tử cung và ngực, nhưng nhiều nữ tu không sinh con cũng mắc bệnh này ! Thật khó hiểu !
Tuy nhiên, như Giáo lý của Giáo Hội dạy, Thiên Chúa có thể biến sự dữ thành sự lành lớn lao hơn. Đó là trường hợp ông Giuse con Ông Giacóp bị các anh toan giết rồi bán cho lái buôn đem sang Ai Cập (x St 37). Nhưng Thiên Chúa đã biến sự dữ này thành sự thiện to lớn hơn sau đó khi Giuse cứu cả gia đình dòng họ sang Ai Cập thoát nạn đói đang hoành hành bên quê hương. Như thế, chính Thiên Chúa đã cứu gia đình ông Giacóp qua tay Giuse nhân sự độc ác của các anh như Giuse đã với họ: “Không phải các anh đã gửi em đến đây nhưng là Thiên Chúa. Người đã đặt em làm cha của Pharaô, làm chúa tất cả triều đình và làm tể tướng trên khắp cõi Ai Cập” (St 45:8). Trong tinh thần đó và và quan trọng hơn hết, là chính Chúa Giêsu đã biến sự dữ, những đau khổ mà Người đã vô cớ phải chịu vì âm mưu độc ác của bọn biệt phái, luật sĩ, kỳ mục và trưởng tế Do Thái thành sự lành lớn lao nhất là cứu cho nhân loại khỏi chết vì tội và được hy vọng sống hạnh phúc đời đời với Thiên Chúa trong Nước Trời.
Đây chính là điều mà Giuse đã nói với các anh của ông khi các người này đến xin lỗi ông về tội định ám hại ông trước kia:“Các anh định làm điều ác cho em nhưng Thiên Chúa lại định cho nó thành điều tốt, để thực hiện điều sẩy ra hôm nay, là cứu sống một dân đông đảo” (x St 50:20).
Bọn luật sĩ và trưởng tế Do Thái đánh đập và đóng đanh Chúa Giêsu, Người lành vô tội nhưng Thiên Chúa đã biến sự dữ, sự bất công này thành “suối ơn cứu chuộc” cho muôn dân, vì “Nhờ máu Người đổ ra trên thập giá, Thiên Chúa đã đem lại bình an cho mọi loài đưới đất và muôn vật trên trời” (Col 1:20).
Như thế, tình thương yêu tha thứ và bản chất thiện hảo của Thiên Chúa còn lớn hơn mọi sự dữ, độc ác nhất của con người trên trần thế này.
Sau hết, Thiên Chúa cũng dùng đau khổ và sự khó để thanh luyện con người như Thánh Phêrô đã dạy: “Trong thời ấy, anh em sẽ được hân hoan vui mừng, mặc dù còn phải chịu trăm chiều thử thách. Những thử thách này nhằm tinh luyện đức tin của anh em là thứ quí hơn vàng gấp bội- vàng là của phù vân mà còn phải chịu thử lửa. Nhờ thế, khi Đức Giêsu Kitô tỏ hiện, đức tin đã được tinh luyện đó sẽ trở thành lời khen ngượi và và đem lại vinh quang danh dự” (1Pr 1:6-8).
Tóm lại, sự dữ, sự đau khổ là điều không ai mong muốn, không ai hiểu thấu lý do, nhưng không ai tránh được trong cuộc sống này. Nó quả là một bí nhiệm. Tuy nhiên việc Chúa Giêsu không tránh âm mưu độc ác của con người và chọn con đường đau khổ để cứu chuộc nhân loại đã cho ta thấy giá trị cứu độ của sự đau khổ và khôn ngoan của Thiên Chúa khác với khôn ngoan của loài người. Nói thế không có nghiã là chúng ta cứ đi tìm đau khổ mà chịu, sự dữ mà làm. Ngược lại, chúng ta phải hết sức xa tránh mọi tội lỗi vì đây là nguyên nhân chính của mọi sự dữ gây đau khổ cho con người.
Mặt khác, khi những đau khổ, sự dữ, sự khó xẩy ra ngoài ý muốn và đề phòng, thì phải chăng đó là những “thập giá” mà Chúa Giêsu muốn chúng ta vác chung với Chúa như Người đã nói với các môn đệ xưa kia: “Ai muốn theo Thầy, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo” (Mt 16:24)?
Ước mong những lời giải đáp trên đây thoả mãn phần nào thắc mắc của quí tín hữu xa gần về lý do tồn tại của sự dữ, sự đau khổ trong cuộc sống này.
Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn
0nhận xét:
Đăng nhận xét